ΡΕΘΥΜΝΟ Η ΛΥΣΗ ΥΠΑΡΧΕΙ 'Για την ομαλή συμβίωση κατοίκων -καταστηματαρχών στην Παλιά Πόλη του Ρεθύμνου

Δημοσιογραφική έρευνα-Επιμέλεια-Ρετουσάρισμα
Ιωάννης  Μιχ.  Δογάνης
Συνταξιούχος Βιβλιοθηκάριος
http://topaliorethemnos.blogspot.com/

                                              Η ΛΥΣΗ ΥΠΑΡΧΕΙ
Για την ομαλή συμβίωση κατοίκων -καταστηματαρχών στην Παλιά Πόλη του Ρεθύμνου.

Διαβάζουμε και ακούμε τον τελευταίο καιρό πολλές συζητήσεις και συσκέψεις που γίνονται με ένα και μοναδικό πρόβλημα την Παλιά Πόλη του Ρεθύμνου και την υπαγωγή της σε ένα καθεστώς χωρίς προβλήματα για τους κατοίκους και τους καταστηματάρχες.
Ένα μεγάλο όντως πρόβλημα, αυτό της ομαλής λειτουργείας,αλλά και αρμονικής συμβίωσης κατοίκων και καταστηματαρχών της Παλιάς Πόλης το οποίο ενώ είναι πολύ απλό, έχει καταντήσει δυσεπίλυτο και σύνθετο για ένα συγκεκριμένο λόγο.
Ο λόγος αυτός είναι η έλλειψη ρεαλισμού,αλλα και αποφασιστικότητας από όλους τους εμπλεκομένους αρμόδιους φορείς. Στα στοιχειά αυτά αν προσθέσουνε και την ακραία στάση των δυο αντιμαχόμενων πλευρών φθάνουμε στην σημερινή οξυμένη και χωρίς λύση διαμορφωμένη κατάσταση.
Οι κάτοικοι της Παλιάς Πόλης έχουν συγκεκριμένη θέση. Αυτή είναι ότι ζητούν να απολαμβάνουν το αναυθαίρετο δικαίωμα τους να ζούν όπως όλος ο κόσμος στα σπίτια τους δηλαδή με την ησυχία τους τις μεταμεσονύχτιες ώρες.
Οι καταστηματάρχες από την άλλη που αποτελούν και το θεμελιώδες κύτταρο ζωής στην Παλιά Πόλη,ζητούν την ανοχή των κατοίκων για να έχουν ανοιχτά τα καταστήματα τους έως τα μεσάνυχτα την τουριστική περίοδο και στην ουσία την έχουν.
Βέβαια αν ήταν έτσι τα πράγματα όπως τα γράφω παραπάνω θα ήταν απορίας άξιο που υπάρχει το πρόβλημα.
Το πρόβλημα υπάρχει και γίνεται έντονο μετά τις μεταμεσονύχτιες ώρες και δημιουργείται από συγκεκριμένα και ευτυχώς ολίγα καταστήματα τα οποία δυστυχώς παίρνουν και στο λαιμό τους και την πλειοψηφία των καταστηματαρχών της Παλιάς Πόλης που δεν φταίνε σε τίποτα.
Οι κάτοικοι παραδέχονται ότι οι καταστηματάρχες που λειτουργούν τα καταστήματα τους έως τα μεσάνυχτα δεν τους εμποδίζουν στην ομαλή διαβίωση τους στην Παλιά Πόλη.
Θέλουν τα εστιατόρια,τις ταβέρνες,τις καφετέριες, τα εμπορικά καταστήματα και δέχονται ότι τα επαγγέλματα αυτά αποτελούν και τον ομφάλιο λώρο ζωής σήμερα στην πάλαι ποτέ εγκαταλελειμμένη από Θεό και ανθρώπους Παλιά Πόλη του Ρεθύμνου.
Τα παραπάνω επαγγέλματα ούτε εμποδισαν,ούτε εμποδίζουν σε τίποτα την ομαλή και αρμονική συμβίωση των κατοίκων και καταστηματαρχών.
Άρα το πρόβλημα εντοπίζεται στα μαγαζιά που λειτουργούν μεταμεσονύχτια και που έχουν θαμώνες άτομα τα οποία μετά την αλκοολοκατανάλωση βγαίνουν εκτός εαυτού και δημιουργούν διάφορες καταστάσεις γνωστές σε όλους μας στους δρόμους της Παλιάς Πόλης με αποτέλεσμα να φθάνουν οι κάτοικοι και τα παιδιά τους σε καταστάσεις ακραίες.
Υπάρχουν και άλλες παραδοσιακές πόλεις στην Ελλαδα.Υπάρχουν αρκετοί παραδοσιακοί οικισμοί στην χώρα μας.Υπάρχουν πολλές παραδοσιακές περιοχές σ΄ολη την Ελληνική Επικράτεια που οι κάτοικοι τους προστατεύονται,αλλά και που διέπονται τα πάντα από συγκεκριμένη νομοθεσία.
Το πρόβλημα λοιπόν είναι απλό και όχι σύνθετο.
Αν μπούν κάποια μέτρα για τον θόρυβο κατά τις μεταμεσονύχτιες ώρες άλλα και αν εφαρμοσθεί κατά γράμμα το Προεδρικό διάταγμα που καθορίζει την χρήση γης στην Παλιά Πόλη του Ρεθυμνου,τότε το πρόβλημα θα λυθεί σαν ως διά μαγείας.
Θέληση χρειάζεται,εφαρμογή των νόμων χρειάζεται ρεαλισμός και η κατανόηση της ουσίας του προβλήματος από τους αρμόδιους χρειάζεται και όχι επιτροπές και ξανά επιτροπές,συσκέψεις και ξανά συσκέψεις οι οποίες αντί να λύνουν το πρόβλημα το διογκώνουν.
Η λύση είναι απλή και μπροστά στα μάτια μας.
Ας την εφαρμόσουμε για να παραμείνει η Παλιά Πόλη του Ρεθύμνου μια ζωντανή κυψέλη.


Πηγή:Τοπικές εφημερίδες της δεκαετίας του 90"

ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ

Δημοσιογραφική έρευνα-Επιμέλεια-Ρετουσάρισμα
Ιωάννης  Μιχ.  Δογάνης
Συνταξιούχος Βιβλιοθηκάριος
http://topaliorethemnos.blogspot.com/

       
                 Ο Θάνατος - Η Κηδεία - Και ο Ενταφιασμός του

Ο Θάνατος:

 Με κατάπληξη και πόνο το Πανελλήνιο πληροφορείται την Κυριακή 27 Οκτωβρίου 1957 από το ραδιόφωνο το θάνατο του μεγαλύτερου από τους σύγχρονους Έλληνες λογοτέχνες. του Νίκου Καζαντζάκη, που έγινε στο Νοσοκομείο της Γερμανικής πόλεως Φράιμπουργκ.Οι πληροφορίες έλεγαν ότι ο θάνατος του Καζαντζάκη έγινε από επιπλοκή γρίπης.
 Ο αποθανών υπέφερε τώρα και 8 χρόνια από λευχαιμία, πράγμα το οποίο μάλλον έκανε μοιραία την προσβολή του από τη γρίπη.Δύο μήνες πρίν, όταν γύρισε από το ταξίδι του στην Κίνα, μπήκε για θεραπεία σε Νοσοκομείο της Κοπεγχάγης, οπότε μετά μεταφέρθηκε στο Νοσοκομείο του Φράιμπουργκ όπου και πέθανε.

Ποιός ο αποθανών:

 Ο Νίκος Καζαντζάκης γεννήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 1885 στο Ηράκλειο της Κρήτης και ήταν γιός του Κρητικού αγωνιστού Μιχάλη Καζαντζάκη και της Μαρίας το γένος Χριστοδουλάκη.Τα πρώτα χρόνια της ζωής του τα πέρασε στην Κρήτη και οι αναμνήσεις των ηρωικών εκείνων αγωνιστικών χρόνων της πατρίδας του, του έδωσαν το υλικό για τις μετέπειτα επικές και μυθιστορηματικές συνθέσεις του.Ερχόμενος στην Αθήνα, γράφτηκε εις τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου από όπου αποφοίτησε το 1906, στη συνέχεια πήγε στο Παρίσι όπου παρακολούθησε μαθήματα του φιλοσόφου Μπέρζου, η επίδραση της φιλοσοφίας του οποίου είναι φανερή στα έργα του  Ν. Καζαντζάκη.Μελέτησε επίσης τέσσερα χρόνια την ιστορία της λογοτεχνίας και της τέχνης στη Γερμανία και την Ιταλία.Όταν ο Καζαντζάκης γύρισε στην Ελλάδα, αφοσιώθηκε στη λογοτεχνία.
 Συνεργάστηκε στην εφημερίδα "Ακρόπολη" και στα λογοτεχνικά περιοδικά των Αθηνών και της Αλεξάνδρειας "Νουμάς", "Λόγος", Νέα Ζωή", "Γράμματα", όπου έγραφε με το ψευδώνυμο Πέτρος Ψηλορείτης.
 Το λογοτεχνικό του έργο είναι ποικίλο και μεγάλο.Τα κυριότερα έργα του είναι σε όλους γνωστά...
 Ο Καζαντζάκης για όλα τα παραπάνω γραφτά του είχε προταθεί επανειλημμένως για το βραβείο Νόμπελ της λογοτεχνίας, το 1956 του απονεμήθηκε το Ελληνικό Κρατικό Βραβείο Θεάτρου, όπως και το Βραβείο της Ειρήνης.Μετά τον Α" Παγκόσμιο Πόλεμο στα 1919 ο Καζαντζάκης δέχτηκε τη θέση του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Κοινωνικής Προνοιας.Την εποχή εκείνη χιλιάδες Ελλήνων λιμοκτονούσαν στον Καύκασο και τη Νότια Ρωσία οπού επικεφαλής μιας Αποστόλης Βοήθειας, πήγε ο Καζαντζάκης και οργάνωσε τις πρώτες βοήθειες σε τροφή,ιματισμό και φαρμακευτικά είδη,εφρόντισε δε για την μεταφορά των στην Ελλάδα.Ο Καζαντζάκης διετέλεσε υφηγητής της Νομικής Σχόλης και κατά το έτος 1945 και για μικρό διάστημα Υπουργός της Κυβερνήσεως Πλαστήρα.

Η μεταφορά της σορού του

 Αμέσως το βράδυ της ημέρας που ανακοινώθηκε ο θάνατος του Νίκου Καζαντζάκη στο Ηράκλειο, ένας ανιψιός του κατόρθωσε να επικοινωνήσει τηλεφωνικώς με την χήρα του νεκρού οποία τον διαβεβαίωσε ότι θα μεταφέρει τη σορό του στο Ηράκλειο,σύμφωνα με την τελευταία επιθυμία του συζύγου της και ότι υπολόγιζε,οτι η σορός θα βρίσκεται στο Ηράκλειο κατά τα μέσα της επόμενης εβδομάδας.Εν τω μεταξύ έγινε γνωστό ότι ο μεγαλοεφοπλιστής και ιδιοκτήτης της "Ολυμπιακής Αεροπορίας" κ. Ωνάσης προσφέρθηκε να διαθέσει δωρεάν αεροπλάνο για την μεταφορά του νεκρού στην Κρήτη, πράγμα όμως που για διάφορους λόγους δεν έγινε.
 Μόνο τη νύχτα της Κυριακής 3 Νοεμβρίου έγινε γνωστό από την Αθήνα ότι η σορός του Νίκου Καζαντζάκη θα μεταφερόταν την επόμενη Δευτέρα στην Αθήνα από το Φράιμπουργκ της Γερμανίας με αυτοκινητάμαξα, την μεθεπόμενη δε Τρίτη,θα μεταφερόταν αεροπορικώς στο Ηράκλειο, όπου θα εξετίθετο σε λαικό προσκύνημα και θα ακολουθούσε η κηδεία του.

Η άφιξη της σορού

  Ύστερα από προσμονή μιας βδομάδας το Ηράκλειο με φανερή θλίψη και σοβαρότητα ανάλογη στην περίσταση, δέχτηκε το απόγευμα της Δευτέρας 4 Νοεμβρίου 1957, το νεκρό,τον Μεγάλο συγγραφέα Νίκο Καζαντζάκη.
 Πάνω από 700 άτομα πήγαν στο αεροδρόμιο για να βρεθούν στην άφιξη της σορού και να συνοδεύσουν αυτή μέχρι την πόλη.Κατά τις 4:30 μ.μ προσγειώθηκε στον αερολιμένα το ειδικό αεροπλάνο που έφερε τη σορό του Νίκου Καζαντζάκη. Κατά τις 5 μ.μ. το αυτοκίνητο που έφερε το νεκρό και τα άλλα μέλη της συνοδείας έφθασαν στον Άγιο Μηνά.Το φέρετρο κατέβηκε και τοποθετήθηκε σε ειδική θέση,στη συνέχεια εψάλη σύντομη επιμνημόσυνος δέηση,μετά το τέλος αυτής ο νεκρός εξετέθη σε λαικό προσκύνημα που συνεχίστηκε ως αργά τη νύχτα και την επομένη μέχρι της κηδείας του.

Η κηδεία

 Λίγο πρίν της 11ης π.μ. ώρας της Τρίτης 5 Νοεμβρίου 1957, άρχισαν να έρχονται στο Μητροπολιτικό Ναό οι επίσημοι.
  Την 11:05 π.μ ακριβώς άρχισε η Νεκρώσιμος Ακολουθία, χοροστατώντας του Σεβ. Μητροπολίτη Κρήτης κ. Ευγένιου.Μετά το τέλος της ιεροτελεστίας άρχισε η κατάθεση στεφάνων.

Ο ενταφιασμός του

 Μετά την κατάθεση των στεφάνων το φέρετρο μεταφέρεται από το ναό και τοποθετείται σε ειδικό αυτοκίνητο.Αμέσως μετά αρχίζει η εκκίνησης της νεκρικής πομπής.
 Προηγείται η Φιλαρμονική του Δήμου, ακολουθεί Τμήμα Οδηγών και Ομάδα Σπουδαστών της Παιδαγωγικής Ακαδημίας, η οποία κρατεί Ελληνικές Εκδόσεις των Έργων του Καζαντζάκη και στις δυο πλευρές της πομπής έρχονται Δίδες του Λυκείου Ελληνίδων και νεαροί Βρακοφόροι, οι οποίοι και κρατούν τα κατατεθέντα στέφανα.Ακολουθούν τα Ιερά  Εξαπτέρυγα και στη συνέχεια το φέρετρο το οποίο περιβάλλεται από επιβλητικούς Βρακοφόρους του Συλλόγου Βρακοφόρων Χανίων, που ήρθαν γι"αυτό από τα Χανιά.
  Η νεκρική πομπή ακολούθησε την λεωφόρο Καλοκαιρινού, την οδό 1821, έκαμψε την οδόν Κόσμων, ανήλθε τις οδούς 1856 και Έβανς και στη συνέχεια την Λεωφόρο Ν.Πλαστήρα, από όπου ανήλθε εις το Ενετικό Τείχος.Κατά μήκος των οδών από όπου πέρασε η πομπή χιλιάδες λαού είχαν καταλάβει τα πεζοδρόμια και τους εξώστες των σπιτιών, ενώ άλλες χιλιάδες είχαν κατακλύσει κυριολεκτικά τον Προμαχώνα Μαρτινέγκο,στον οποίο είχε αποφασισθεί να ενταφιαστεί ο νεκρός.Την 1:30μ.μ. ακριβώς  η νεκρική πομπή ανέβηκε στον Προμαχώνα, μετά από σύντομη δέηση και τους ήχους του Εθνικού Ύμνου τον οποίο έπαιζε η Φιλαρμονική του Δήμου,κατέβασαν στο τάφο το φέρετρο,οπότε και τέλειωσε η κηδεία του Μεγάλου νεκρού.

 Παραλειπόμενα

 Τελευταία επιθυμία του Καζαντζάκη ήταν να ταφεί στο Ηράκλειο,όπως και έγινε.Ο Καζαντζάκης υπολόγιζε να κατέβει στο Ηράκλειο τον ερχόμενο Δεκέμβριο για να γιορτάσει τα Χριστούγεννα, μα ο θάνατος τον επρόλαβε.Κατά διαταγή του Προέδρου της Κυβερνήσεως κ. Καραμανλή, η κηδεία του Καζαντζάκη, έγινε δημοσία δαπάνη.Μεγάλη  συζήτηση έγινε στον τύπο του Ηρακλείου τις μέρες που περίμεναν το μεγάλο νεκρό περί του μέρους που έπρεπε να ταφεί.Ένας πρότεινε την κορφή Γιούχτα, άλλος κοντά στα ερείπια της Κνωσού, άλλος το ύψωμα "Βίγλα", άλλος την "Ολάτεια"κοντά στο Ιστορικό Μουσείο παρά το Μπεντενάκι και άλλοι τον Ενετικό Προμαχώνα Μαρτινέγκρο.Έγινε εν τέλει δεκτό με μεγάλη πλειοψηφία να ταφεί ο μεγάλος στοχαστής στον υψηλό Ενετικό Προμαχώνα Μαρτινέγκρο όπου και θάφτηκε.


Πηγή:Τοπικές εφημερίδες

ΡΕΘΥΜΝΟ: ''ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΜΙΑΣ ΑΛΛΗΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ''

Μοναδική ευκαιρία για το Ρέθυμνο

 Φαίνεται πως άρχισε να ελπίζει και το Ρέθυμνο στην απόκτηση του ΚΑΖΙΝΟ της ΚΡΗΤΗΣ γιατι οι προσπάθειες διενέργειας διαγωνισμού δεν υπήρξαν θετικές για το Ηράκλειο και τώρα συζητείται σοβαρά η αλλαγή τοποθεσίας με σοβαρό μνηστήρα το Ρέθυμνο.Δεν γνωρίζω τις απόψεις του Δήμου και των τοπικών Φορέων πάνω σ΄αυτό το θέμα,αλλά νομίζω ότι πρέπει να βοηθήσουν με όλες τις δυνάμεις που διαθέτουν να μην χαθεί αυτή η ευκαιρία και στο Ρέθυμνο να γίνει η εγκατάσταση του Καζίνου Κρήτης.
  Η Σύρος επέτυχε την εγκτάσταση ΚΑΖΙΝΟΥ και μάλιστα ο Δήμος Ερμουπόλεως συμμετέχει στην επιχείριση με κάποιο ποσοστό.Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τον Δήμο Ρέθυμνης έτσι ώστε να βοηθηθεί η εγκατάσταση του Καζίνο ακόμα περισσότερο.
  Μια τέτοια επιτυχία θα συμβάλλει πολύ στην Τουριστική  και Οικονομική ανάπτυξη της περιοχής γιατί πολλά έργα υποδομής θα γίνουν αλλά και πολλές παράλληλες επιχειρήσεις θα δημιουργηθούν και το σπουδαιότερο θα ανέβει κατά  πολύ η ποιοτική στάθμη του Τουρισμού στην περιοχή μας.

Πηγή:Τοπικές εφημερίδες της δεκαετίας του 90"

Δημοσιογραφική έρευνα-Επιμέλεια-Ρετουσάρισμα
Ιωάννης  Μιχ.  Δογάνης
Συνταξιούχος Βιβλιοθηκάριος

Ο ποιητής του Ρεθέμνου Γ.ΚΑΛΟΜΕΝΟΠΟΥΛΟΣ

Δημοσιογραφική έρευνα-Επιμέλεια-Ρετουσάρισμα
Ιωάννης  Μιχ.  Δογάνης
Συνταξιούχος Βιβλιοθηκάριος
        

                                            Γ.ΚΑΛΟΜΕΝΟΠΟΥΛΟΣ

                                  Μια αξιόλογη ομιλία του Καθηγητού
                              κ. Ν. Σκανδάλη για το έργο του
Μέρος 1όν

  Δεν τον γνώριζα τον ποιητή Καλομενόπουλο προσωπικά καθόλου, μόνο από μερικά του στιχουργήματα που έτυχε να πέσουν στα μάτια μου ήλθα σε επαφή με το βάθος της πλατείας του διανοήσεως και του ωραίου ποιητικού κόσμου που περικλείει μέσα του.
  Τα μάτια μου θαμπώθηκαν από την ακτινοβολία των ηρώων,των ιδεών και της Ρεθυμνιακής του νοσταλγίας και είπα.. να ένας σπουδαίος λογοτέχνης κρυμμένος μέσα στην αρχοντιά του και στην μεγάλη αποθήκη των συλλήψεων του,άγιο και ιερό άνδρο μέσα στο οποίο κανείς βέβηλος δεν έχει το δικαίωμα να τρυπώσει,να το ταράξη και πολύ περισσότερο να το παρουσιάση.
  Τον καμάρωνα από μακριά το περασμένο καλοκαίρι χωρίς να ΄χω καμία σχέση μαζί του ίσαμε τη στιγμή που η άξια εκείνη λογοτέχνης Ζερμαίν Μαμαλάκη έκαμε την αξέχαστη διάλεξη για τον Καζαντζάκη και από την δημοσίευση που έκαμα στην διάλεξη της και από συζητήσεις με φίλους εκεί στην αμμουδιά γνωριστίκαμε.
  Έκτοτε με δέος αντίκρυζα πλέον την προσωπικότητα του γιατί ήξερα και διαισθανόμουν το ωραίο και υπέροχο φορτίο που κρυβόταν σ'αυτό το τρισχαρούμενο και κλειστό ανθωπάκι με την βαθιά μόρφωση και τις υψηλές ενατενίσεις.
  Σου έδιδε την εντύπωση έτσι μικρόσωμος,λιγοφτιασμένος όπως ήταν,ενός κοινού ανθρώπου χωρίς προβληματισμόν και απασχόλησιν με τα πνευματικά ζητήματα.
  Νόμιζες πως μπορείς να σταθής κοντά του ως ίσως προς ίσον έτοιμος να συγκρίνεις την μεγαλωσύνη του με την μικρότητα σου, να την βρείς ίση ή και κατώτερη από την γυμνότητα σου πάνω σε ποιητίκα ή λογοτεχνικά ζητήματα.
  Και στην συζήτηση,ενώ σε τσάκωνε οτι έχεις μεσάνυχτα σε παραδεχόταν και δεν σε πίκραινε.
  Σε συνεβούλευε και σε νουθετούσε και προσπαθούσε πλάγια να σε πείση για να βρής τα σωστά χνάρια.
  Σ'αυτήν την υψηλοφροσύνη ο Γιώργης Καλομενόπουλος ήταν άφθαστος και θύμιζε παλαιότερους ποιητάς και λογοτέχνας όπως τον ποιητή του ''Λακριμέ Ρερούμ''τον Δημήτρη Σύψωμο ή τον συγγραφέα του ''Μοιρολογοικού της Φώκιας'',τον Παπαδιαμάντη.
  Διεκρίνει τις αρετές του αυτές αμέσως και δειλά δειλά τον άκουα να μιλά για τον Καζατζάκη για τις δυνατότητες της Μαμαλάκη,για τις Κνωσσικές γιορτές στην Αθήνα,για τις παληές συντροφιές στο Ρέθυμνο,για τις πνευματικές προοπτικές της πόλεως,για τις σελίδες του Γιάννη Δαλέντζα,για τις τοποθεσίες και την νεότητα του στην χώρα...
  Ήταν όλο μέλι η κουβέντα του και σου'ρχοταν να απολαμβάνεις ηδονικά ώρες ατέλειωτες αχόρταγα την γέυση τους.
  Καθόμουν λουφασμένος κι έκπληκτος και καμάρωνα κρυφά τον αρχοντάνθρωπο και ντρεπόμουν για την γύμνια μου,για την αγραματοσύνη μου.
  Έννοιωθα όμως υπερηφάνια γιατί καταδεχόταν η ωραία αυτή ψυχή να συζητήση με την δική μου,την άγονη την πεζή την γεμάτη πάθη και οίηση...
  Όταν έφυγε απότομα έννοιωσα ένα κενό μέσα μου.
  Ένα τουρτούρισμα μελάνιασε το σώμα μου γιατί απορφανίστηκε από την συμπυκνωμένη αυτή προσωποίηση της ζωντανής αρετής που μ'έθρεψε στα πετάγματα μου και με στήριζε στους πνευματικούς χώρους που λαχταρούσα ολοήμερα να βρίσκομαι...
  Έφυγε...Έμεινε όμως το ανέκδοτο έργο του που ποθούσα σαν ο τυφλός το φώς να το χαρώ,να το απολάυσω για δική μου χαρά και για την χαρά όλων εκείνων που συγκινούνται με τις μεγάλες ενατένισεις κι απολυτρώνονται στους ποιητικούς χώρους,στους κόσμους που η πεζότητα μαστιγώνεται και τόρβη κλωτσοβολάται.
 
Μερος 2ον
 
  Ένα μικρό βιβλιαράκι μου χάρισε και μια εφημερίδα που τα καμαρώνω σαν πολύτιμο αγαθό.
  Δεν μπορώ παρά να ζηλέψω τον άξιο Γιάννη Δαλέτζα που κρατά μεγάλο ποσόν χειρογράφων έργων του ποιητού και να ευχαριστήσω και τις τοπικές εφημερίδες γιατί δημοσιεύουν πάντα με στοργή τις συλλήψεις,τις αναμνήσεις του στοχαστικού και Ρεθυμνιωτόκαρδου Γιώργη Καλομενόπουλου.
  Αυτους τους στοχασμούς όπως τους είδα δημοσιευμένους θα σας παρουσιάσω.Είναι λίγοι και δεν αντιπροσωπεύουν τον έργο του σ' όλο του το πλάτος και μέγεθος.
  Δεν μπορούν να αποδώσουν τις μεγάλες συλλήψεις του ποιητή ούτε δίδουν στον ερμηνευτή και αναλυτή του έργου του το δικαίωμα καυχηθεί οτι πατεί γερά στην διεισδυτικότητα του.
  Γι'αυτό οτι θα ακούσετε είναι ''το άχτο απόηχο''όπως θάλεγε ο μεγάλος φιλόλογος Συκουτρής μιας συνθέσεως απροσμετρήτου μεγαλείου παρουσιασμένο απο τα χέρια και τον νου ενός ανθρώπου που συνταράσσεται από την γοητεία της χωρίς όμως και είναι εις θέσιν ν'αναζωντανέψη  την ακτινοβολία της σ'όλη την μεγαλοσύνη της.
  Νοιώθω την αδυναμία μου και τρέμω να κρούσω τις θύρες του πανώρηου ποιητικού κόσμου του αναλυόμενου ποιητού.
  Φοβούμαι οτι θα τον πεζοποιήσω,θα τον σκοτώσω,πράγμα που αν το καταφέρω θα αμαρτήσω θανάσιμα.
  Γνήσιος ποιητής ο Γιώργης Καλομενόπουλος αναθυμάται τους τόπους της παιδικής του χαράς που σκορπιζόταν ανυπολόγιστη,ασυγκράτητη.Στο υποσυνειδητο του θα μείνει αυτή η νοσταλγία που ξεπετιέται ολόδροση και πραγματική και για αυτό συγκινητική και υπέροχη.
  Τ'ανάβλεμμα του στην Περβολιανή αμμουδιά,στους λόφους του Ευ-Λυγιά,στης Φορτέντζας τους αιχμηρούς βράχους και στ' Ατσιποπούλου τις Χαλέπες τον συνταράζει και του δημιουργεί αρμονίες χρωμάτων κι ισολογίες χώρων και τοπίων που τον παρασύρουν στις πιο ρομαντικές συνθέσεις κατάλληλες να εκφράσουν τον βαθύ συγκλονισμό του.
  Η πόλις με τους ωραίους τόπους,όπως τους βλέπουμε στο ''χρονικό μιας Πολιτείας''του Πρεβελάκη,στους ''Κρητικούς αντίλαλους'' του Δαλέντζα,στην γνήσια κρητική ποίηση του Σπύρου Λίτινα,με τους μιναρέδες και τα φρούρια είναι η μάγισσα,η ξελογιάστρα πολιτεία που τον οιστρηλατεί και τον μαγέυει με την άφθαστη γοητεία της.
  Γίνεται ένα με την μούσα του και τον παρασύρη σε θλιβερούς οραματισμούς που θυμίζουν Λαμαρτίνο.
  Τα μνημεία της πλεγμένα με τις χαρές του ποιητού δίδουν στίχους μεγάλης δύνάμεως.

Μέρος 3ον

  Παληά χρόνια του Ρεθέμνου
  Το Καμπαναριό

  Ήταν Μεγάλη Παρασκή--συννεφιασμένη η καρδιά
Παραγγελιά της μάννας μας στην Παναγιά να πάμε 
Ποιός να προφτάσει τρέχαμε να σ'ανέβουμε,τα παιδιά
τα σήμαντρα σου ολημερίς θλιμένα να χτυπάμε.

  Σαν έφτανε η Ανάσταση τι 'ταν εκείνη η χαρά
που το κορμί μου φτέρωνε και σαν πουλί πετούσε
να φτάσω τις καμπάνες σου να τις χτυπήσω γιορτερά
''Χριστός Ανέστη''χαρωπό ευτύς ως αντηχούσε.

  Εγέρασα και ν'ανέβω πια στο κορμί μου δε βολεί
μα μου χα'ι'δέυει την ψυχή κι έτσι που σε θυμούμε
τη θύμηση στρώνω χαλί και εις στο πρώτο σου σκαλί
-νοσταλγικός προσκηνητής- ξαπλώνω και κοιμούμαι.

  Ένας πόνος βαθύς και μιά νοσταλγία συντριπτική κυριαρχεί στην ψυχή του ποιητή όταν χαράσση τις γραμμές  αυτές.
   Μιά κυρίαρχη  δύναμη του άψυχου συντρίβει το ποιητικό είναι και το κάνει να ομολογήσει τη νίκη του χρόνου.
  Στην αρχή όλο αφέλεια,πεποίθηση στην παντοδυναμία της νιότης,ενθουσιαστίκος και πρόσχαρος γίνεται,καταλύτης ο ίδιος του ωραίου ονείρου που σαν παιδί έζησε.
  Ένα μόνο δεν νίκησε.Την πανώρηα ώρα της αθανασίας που ζή το παιδί την στιγμή που πράττει το ακατόρθωτο για το μυαλουδάκι του,το σπουδαίο κι ακατανίκητο για την νοημοσύνη του.
  Αυτό το σπουδαίο,το χτύπημα της καμπάνας,συνοδέυει τον ποιητή υποσυνείδητα ,το νοιώθει σαν χάδι της ψυχής που του προκαλεί το ρίγος της υποταγής σαν ηδονή ιδανική κι ατέρμονη ώστε να επιθυμεί ''να ξαπλώνει και να κοιμάται''στο πρώτο σκαλί.
  Αυτό το νόμισμα στο σκαλί είναι η τρίσβαθη υποσυνείδητη λαχτάρα κάθε πνευματικού οργωτή να παραμένη στ' ακαταλύτα στρωσίδια του πνέυματος των ιδεατών μορφών και χώρων προς αιώνιαν ικανοποίησιν και διατήρησιν των ωραίων και υπέροχων στιγμών που έζησε.
   Το νοιώθει σαν κοντράρισμα στην κατάλυση του χρόνου,σαν νίκη στο φθοροποιό καταπλακωμάτων αθανάτων στοιχείων της ψυχής.
  Αυτό το αθάνατο στοιχείο στο ποιήμα του Ρεθέμνου το Καμπανάριο αντιμάθετα το χρόνο και τον καταλύει στην διαδοχή των πνευματικών ανθρώπων.
  Μου φαίνεται πως το ποιήμα αυτό μπορεί να πάρει πρώτη θέση στη σειρά των λυρικών μας αριστουργημάτων.
  Σ'όλα του τα ποιήματα διακρίνεται διάχυτη η αγάπη του προς την πολιτείαν μας στην ''κομψή'' όπως ο ίδιος την χαρακτηρίζει.
  Αυτή η αγάπη του χρυσοντυμένη τ'ατλάζια της ωραίας ψυχής του γίνεται μόνιμο βίωμα που απαιτεί εξωτερίκευση και κυριάρχηση πάνω στα νοήματα του.
  Μοιάζει το Ρέθυμνο στην ποίηση του Καλομενόπουλου σαν μια τεράστια πηγή φωτός συμπεκνωμένης ωραιότητος χρωμάτων αρμονιών χώρων που ακτινοβολεί και φωτίζει τα γύρω τοπία και τα καθιστά ετερόφωτα τελειοποιημένα πλάσματα ώστε να καταντούν χρυσοφόροι φάροι που αναπέμπουν φωτιστική και χρωματική αναλαμπή που δυμαμώνει την πρώτη πηγή ώστε να εκπέμπη εκτυφλώτικον πλέον φως σ'όλη την Κρήτη σ'όλη την Ελλάδα.
  Αυτή η υποσυνείδητος πίστις τον εξωθεί εις ωραίους λυρισμούς σε εξωτερικέυσεις δηλαδή υποκειμενισμού ντυμένου τον μανδύα της τρυφερότηρος και της στοργής προς οτι είναι έμψυχο ή άψυχο της πολιτείας.

Μέρος 4ον

  Τρεχαντηράκι με πανί

  Το Ρέθεμνος γλυκοξυπνά ντυμένο στα γαλάζια
Χρυσάνθεμα η χαραυγή στα πόδια του σκορπίζει
Καθρέυτης Βενετσιάνικος της θάλασσας τ'ατλάζια 
της Πολιτείας της κομψής τα κάλλη καθρεφτίζει.

Τρεχαντηράκι με πανί καμαρωτό σημώνει
με το μα'ί'στρο αγκαλιαστό που το φυσάει πρίμα
κι η πλώρη παιγνιδίζοντας τριγύρω τη σηκώνει
θαλασσινά αφρολούλουδα,άσπρους ανθούς και κρίνα.

Στέκει η Φορτέτζα δράκοντας κι ακοίμητος Βαρδιάνος
στο τρεχαντήρι αχνογελά και το καλωσορίζει
κι ο Φάρος πάντα ευγενικός- Ιππότης Βενετσιάνος
σκύβει κι' αυτός αρχοντικά και το καλημερίζει.

  Προσέξατε κυρίαι και κύριοι τους στίχους αυτούς .
  Αυτά τα γαλάζια φορέματα είναι ο συμβολισμός της γαλήνης της ηρεμίας της ασφάλειας που νοιώθει ο ντόπιος κι ο ξένος μέσα στα στενοσόκακα της παληάς πολιτείας.
  Το γαλάζιο χρώμα είναι αυτό που κατευνάζει τα νεύρα και προωθεί στην γαλήνη,τα δε χρυσάνθεμα είναι ο βαθύς συμβολισμός της χαράς και της ευτυχίας που υπάρχει στην ποιητική πολιτειούλα της Καλομενοπουλικής μούσας μέσα στον παγερό χειμώνα της πνευματικής δυσκαμψίας των αλλων πόλεων.
  Γιατί,τα χρυσάνθεμα είναι λουλούδια του χειμώνα και τα λουλούδια αυτά πολύχρωμα και πολυποίκιλλα όπως είναι εκφράζουν την πολύμορφο χαρά και ευτυχία που κυριαρχεί σ'αυτό που προσφέρονται ανεξάρτητα αν είναι άνθρωπος ή τόπος.
  Ο δε χειμώνας,σαν χώρος μέσα από τον οποίο ξεπροβάλλουν τα πολύχρωμα αυτά άνθη είναι το ζοφερό σκοτάδι της πνευματικής παγωνιάς και της ασχήμιας των άλλων χωρών.
  Μου φαίνεται οτι έτσι έγινε στο υποσυνείδητο του ποιητού πράγμα που και ο ίδιος πιθανώς το αγνοεί,γιατί τι λόγος υπήρχε να βάλει χρυσάνθεμα την ώρα που υπάρχουν ρόδα και τουλίπες και μενεξέδες;Η δε παρομοίωσις της απεραντωσύνης της θάλασσας σκεπασμένης με ατλάζια,με ολομέταξα δηλαδή σεντόνια,δείχνει την λευκάδα της καρδιάς του ποιητή μέσα στην οποία χαμογελαστή ωραιολούζεται και καμαρώνει η κομψή πολιτεία παίρνει συνείδηση του μεγαλείου της,μεγαλωσύνη και αρχοντιά ταυτόσημη και ομόλογη της υπεροχότητος που κρύβεται στα τρίσβαθα του είναι του στοχαστικού δημιουργού της.
  Ο Βενετσάνικος καθρέπτης με την ατλαζένια  επιφάνεια του γίνεται το εξαίσιο πλαίσιο που υπερηφανεύεται για το ακατάλυτο είδωλο της πολιτείας που συνεκλόνισε και κατέκτησε ολοκληρωτικά την καρδιά του άξιου λογοτέχνη.
  Πρέπει να ξέρετε κυρίαι και κύριοι πως η φιλολογική ερμηνία των λογοτεχνημάτων βοηθεί τον ίδιο τον δημιουργό να πλησιάση πιο κοντά το έργο του και να λάβει ο ίδιος συνείδηση της ουσίας του.
  Καθαρή την αντίθεσι και την πάλη,την συντριβή και την αγγαλίασι της Καλομενοπουλικής μούσας την βρίσκει ο ερμηνευτής στο ''τρεχαντηράκι με πανί'' και στο ποιήμα του ''Ρέθεμνος''.
  Στο πρώτο,όπως ακούσατε το τρεχαντηράκι ''παιγνιδίζοντας τριγύρω του σηκώνει θαλασσινά αφρολούλουδα άσπρους ανθούς και κρίνα''.
  Αυτό το τρεχαντηράκι συμπυκνώνει όλο το μεγαλείο μιάς τρυφερής ψυχής που πανηγυρίζει,που σκιρτά για το φτάσιμο της.
    

Πηγή:Τοπικές εφημερίδες της δεκαετίας του '60

ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Το παραπάνω κείμενο θα δημοσιευτεί στην ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΡΕΘΕΜΝΟΣ.

Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΤΟΥ ΛΙΜΑΝΙΟΥ

Δημοσιογραφική έρευνα-Επιμέλεια-Ρετουσάρισμα
Ιωάννης  Μιχ.  Δογάνης
Συνταξιούχος Βιβλιοθηκάριος

                            Φωτογραφία του Δ. Τριανταφύλλου (1958).
                            Από το βιβλίο του Γιάννη Σπανδάγου
                            Ρέθυμνο - Λιμάνι και προκυμαία.
         
Το έγκλημα που διεπράχθη είς βάρος του Ρεθύμνου,απεκαλύφθη σε όλη του την έκταση.Πρώτη η εφημερίδα αυτή δεν εδίστασε να το καταγγείλη.Με την αποκορύφωση του ο τοπικός τύπος θεώρησε υποχρέωση του να φέρη σε φως και να αποκαλύψη όλες τις πτυχές και τις λεπτομέρειες του διαπρεχθέντος εγκλήματος.
  Με το συναίσθημα της ευθύνης,με πλήρη συνείδηση της σοβαρότητος και της κρισιμότητος της καταστάσεως που έχει δημιουργηθεί, οι τοπικές εφημερίδες δεν εδίστασαν να καταλογίσουν τις ευθύνες και να απαιτήσουν την επανόρθωπη του διαπραχθέντος εγκλήματος.
  Τραγικά ερωτηματικά προβάλλουν τώρα στο Ρεθυμνιώτικο λαό και κάθε Ρεθεμνιώτης καλείται να πάρη θέση ενώπιον του τραγικού διλημματος.Θα αποκτήση επί τέλους το Ρέθυμνο λιμάνι ή πρέπει να εγκαταλείψωμε κάθε τέτοια ελπίδα και να το πάρωμε απόφαση οτι το όνειρο τόσων γενεών θα μείνη τελικά ανεκπλήρωτο?
  Η γενική διαπίστωση είναι οτι το λιμάνι εκεί που είναι σήμερα,δεν πρόκειται ποτέ να γίνει πραγματικό λιμάνι.Όσα και να μας πουν οι διάφοροι λιμενολόγοι και οι μεγάλοι εγκέφαλοι,οι ειδικοί τεχνικοί και σοφοί επιστήμονες,ο κοινός νους αντιλαμβάνεται οτι  λιμάνι της προκοπής δεν πρόκειται ποτέ να δούμε στο ανατολικό μέρος της πολεως.
   Εκεί που μπορουσε να γίνει λιμάνι "σιγουρο" και "εξασφαλισμένο",απόλιτα συγχρονισμένο και με ευρύτατες  προοπτικές αναπτύξεως στο προσεχές μέλλον,είναι το δυτικό μέρος της πόλεος.Γιατί είναι σχεδόν φυσικό λιμάνι και με τα υπάρχοντα σήμερον τεχνικά μέσα θα μπορούσε να γίνει ένα ιδεώδες λιμάνι,το καλύτερο λιμάνι της Κρήτης.
Αντί επομένως να πελαγοδρομούμε και να χτίζωμε πύργους στην άμμο,αντί να πετάμε τα λεπτά μας στη θάλασσα και να ενταφιάσωμε μια για πάντα την υπόθεση του λιμένος μας,καλά θα κάνωμε να σκεφθούμε σοβαρά και να το πάρωμε απόφαση οτι εαν θέλωμε να αποκτησωμε λιμάνι,πρέπει να στραφούμε προς δυσμάς και να εγκαταλείψωμε τη σημερινή θέση του λιμανιού,αφου δεν πρόκειται ποτέ να γίνη λιμάνι στο μέρος τούτο,γιατί τα βαπόρια δεν μπορούν να προσεγγίσουν σ" ενα τέτοιο επικίνδυνο σημείο και οι πλοιοκτήτες δεν έχουν καμμιά όρεξη να πετάξουν τα λεπτά τους στη θάλασσα,όπως εμείς.
  Ίσως μερικοί θεωρούν ακατόρθωτο και απραγματοποίητο και χαρακτηρίζουν ως χίμαιρα και ουτοπία τη μεταφωρά του λιμανιού από το ανατολικό,στο δυτικό τμήμα της πόλεως.Αλλά όταν σκεφθούν ότι όσα χρήματα και αν ξοδευθουν,δεν προκειται ποτε να γίνη πραγματικο λιμανι στο ανατολικο,τοτε θα συμωνήσουν οτι είναι προτιμότερο και ευκολότερο να μεταφερθούν οι ογκόλιθοι που έχουν ποντισθή στη σημερινή θέση του λιμανιού,στο μέρος εκείνο που είναι η μόνη ενδεδειγμένη θέση του λιμανιού της Ρεθύμνης,από οποιαδήποτε άλλη λύση.
  Αλλά η υπόθεση του λιμανιού δεν είναι οικογενειακή υπόθεσις των ολίγων.Είναι υπόθεσις που ενδιαφέρει ολόκληρο το Ρεθυμνιακό λαό και πρέπει να πάρη στα χέρια του και μόνος του να δώση τη λύση που επιβάλεται.Γι΄αυτό πρέπει να συγκροτηθή ένα Παρρεθυμνιακό συλλαλητήριο κι όλες οι οργανώσεις και τα σωματεία του Ρεθύμνου να πάρουν σχετική πρωτοβουλία και να τους εξισιουδοτήση ο λαός να δώσουν μιά λύση στο λιμενικό μας ζήτημα.Την πιο σωστή και συμφέρουσα λύση,που θα εξυπηρετή το γενικό συμφέρον και όχι τα συμφέροντα των ολίγων.
  Εκείνο που πρέπει να γίνει,ας γίνει το συντομώτερο για να δη επι τέλους και το Ρέθυμνο μια προκοπή και να μπορέση να επιβιώση,έπειτα απο τόσα πλήγματα και τόσες συμφορές που υπέστη,γιατί ο Ρεθυμνιακός λαός δεν αντέχει πια και δεν ανέχετε να πληρώνη τις αμαρτίες,τα σφάλματα και τα εγκλήματα του κακού παρελθόντος.''Η τραγωδία που παίζεται τόσα χρόνια εις βάρος του είναι καιρός να πάρει πια τέλος''.


Πηγή:Τοπικές εφημερίδες της δεκαετίας του '60